Akropol ateński to uniwersalny i najbardziej rozpoznawalny symbol Grecji. W budowlach na Akropolu zawarty jest duch i ład kultury antycznej. Każdy turysta, będąc w Helladzie, pragnie zobaczyć przede wszystkim Partenon, czyli świątynię wzniesioną ku czci bogini Ateny Partenos. Co roku Akropol odwiedzają miliony podróżnych z całego świata.
Historia i budowa
Pomysłodawcą budowli był znakomity polityk i strateg Perykles, który zapragnął udekorować Ateny. Budowy świątyni podjęli się dwaj greccy architekci Iktinos i Kallikrates. Pracami nadzorował sam Fidiasz. Budowa Partenonu rozpoczęła się w 447 roku przed naszą erą, gmach budowli ukończono 9 lat później a dekoracje wewnątrz świątyni 6 lat potem. W środku Partenonu stała olbrzymia rzeźba Ateny Partenos spod dłuta Fidiasza.
W połowie III wieku naszej ery pożar strawił dach budynku i większą część wnętrza, jednak już w IV wieku szkody zostały naprawione. Partenon przetrwał jako świątynia dedykowana bogini Atenie przez prawie tysiąc lat do czasu, kiedy cesarz bizantyjski Teodozjusz II kazał zamknąć wszystkie pogańskie miejsca kultu.
Pod koniec VI wieku naszej ery Partenon został zamieniony w chrześcijański kościół. Zmieniono orientację budynku – skierowano go na wschód z głównym wejściem od zachodniej strony. Zabudowano przestrzenie pomiędzy kolumnami, lecz pozostawiono wiele miejsc, przez które można było wejść do ś
rodka budowli. Na ścianach namalowano ikony, a na kolumnach umieszczono chrześcijańskie napisy. Wiele rzeźb ukazujących bogów greckich usunięto lub zostały przerobione na postaci chrześcijańskich świętych. Posąg Ateny Fidiasza prawdopodobnie uległ zniszczeniu w pożarze (V wiek n.e.) lub został przeniesiony w nieznane miejsce. Do dzisiaj istnieją tylko rzymskie kopie Ateny Partenos. Partenon stał się czwartym (po Konstantynopolu, Efezie i Salonikach) najważniejszym miejscem pielgrzymek dla Chrześcijan. Przez jakiś czas Partenon pełnił również funkcję kościoła rzymskokatolickiego, kiedy to dobudowano do niego wieżę.
Podczas najazdu Turków w XV wieku chrześcijański ołtarz został usunięty, a ikony zamalowane. Kościół zamieniono na muzułmański meczet, do którego dobudowano minaret (smukłą wieżę). W XVII wieku tureckie oddziały składowały w Partenonie amunicję, która eksplodowała podczas oblężenia Aten. Wybuch naruszył środkową część obiektu.
W XIX wieku rzeźby, które zachowały się do tego czasu, zostały wywiezione do Anglii przez Thomasa Bruce’a – brytyjskiego dyplomatę. W 1816 roku sprzedano je do British Museum. Otton I – pierwszy król niepodległej Grecji – podjął decyzję o przeprowadzeniu prac na Akropolu, mających na celu demilitaryzacje wzgórza, a także usunięcie elementów, które zostały dodane w późniejszym okresie.